De Evras Gids en de geestelijke gezondheid van kinderen en adolescenten.

Kritische analyse door de Waalse Liga voor Geestelijke Gezondheid - Mei 2024

De inhoud van de Evras Gids komt grotendeels overeen met de inhoud van de Sensoa-website ( Evrasgids>>). Evras en Sensoa is een afgeleide van de Internationale technische gids  van Unesco (Bron>>).

SAMENVATTING


Wij, de leden van de Ligue Wallonne pour la Santé Mentale, stellen dat een aanzienlijk aantal uitspraken en voorstellen in de Evras Gids, gepubliceerd in 2024, waarschijnlijk schadelijk zijn voor de geestelijke gezondheid van kinderen en adolescenten, vooral de jongste, onder de 16 jaar. Onze analyse richtte zich voornamelijk op wat wordt voorgesteld wordt voor 5-14-jarigen.


Allereerst betreuren we het gebrek aan bescheidenheid, die zo noodzakelijk is bij zo'n ambitieus project, bedoeld om de hele gemeenschap te dienen. Een reeks stellige beweringen die impliciet verwijzen naar een ideologie moeten ten koste van alles worden overgedragen en vooral geaccepteerd.


Hieruit volgt dat deze gids, met zijn verklaarde doel om kritisch denken te ontwikkelen, rechtstreeks ingaat tegen de ontwikkeling van kritisch denken! Het helpt het idee van zelfbeschikking van kinderen te propageren, een kwestie die het onderwerp zou moeten zijn van een rigoureus debat in plaats van het onderwerp van een dogmatisch verlangen.


Hier zijn dertien punten die samenvatten welke zaken in deze gids verdienen om ter discussie gesteld en besproken te worden:


  1. De Evras Gids is doortrokken van een ideologie die nooit haar naam zegt. Een opeenvolging van beweringen worden als vanzelfsprekend gepresenteerd, omdat ze emancipatoir en dus progressief zijn, en zogenaamd impliciet wetenschappelijk gevalideerd zijn. Toch zijn het slechts hypothesen, die nooit als zodanig zijn geformuleerd.

  2. Het is vooral de algemene geest van de gids die problematisch is. Dit wordt niet opgelost door een paar formuleringen aan te passen, om zo te suggereren dat er rekening is gehouden met de kritiek die erop is geuit.

  3. De gids is niet geschreven door specialisten inzake de kindertijd en vroege adolescentie. Veel problemen op seksueel vlak die zich later in het leven voordien worden toegepast op kinderen.

  4. Veel te vaak anticipeert de gids op de vragen van het kind of de tiener en geeft hij kant-en-klare antwoorden. Dit heeft geen ander doel dan het jonge publiek te "bekeren" tot de onderliggende ideologie.

  5. De informatie in de gids is vaak veel te gedetailleerd en te vroeg voor het niveau van emotionele en cognitieve rijpheid van het potentiële doelpubliek.
    "Vroeg" moet in zijn dubbele betekenis worden opgevat:
    • De boodschap komt te vroeg, niet gemakkelijk te ontcijferen, zo niet traumatisch.
    • Het initiëren van "vroegrijp" gedrag, d.w.z. gedrag dat niet verwacht wordt van dergelijke jongeren. Gedrag dat bovendien een aantal sociale maatstaven ondermijnt.

  6. Veel van de informatie in de gids en de houdingen die erin worden aanbevolen, komen overeen met het bevorderen van universele waarden. Helaas zijn de betwistbare delen geen zeldzaamheid, en het zijn deze die de hele tekst doordringen.

  7. De gids houdt geen rekening met het gezin en zijn hulpbronnen. In zekere zin zijn de auteurs van mening dat kinderen en adolescenten het wel alleen kunnen. Ze houden geen rekening met de positieve wortels in het gezin, die helpen om een deel van hun identiteit te vormen, zelfs op seksueel gebied. Evenmin houden ze rekening met de kwestie van gehoorzaamheid aan niet-geweldadige gezinsregels, die respect voor de wetten van de samenleving bijbrengen.

    Dit ideologische standpunt druist in tegen het gezond verstand. Het is bij hen die het meeste nabij zijn - meestal hun ouders, hun familie - dat kinderen zich psychologisch ontwikkelen. Denken we daarbij aan de beroemde uitspraak van D. W. Winnicott: (D.W. Winnicott, Ordinary Conversations, Gallimard 1988, p. 138: "Ouderlijke opvoeding legt de enige echte fundamenten van de samenleving en is de enige echte bron waarover het sociale systeem van een land beschikt om zijn democratische ontwikkeling te versterken").

  8. De zelfbeschikking die van jongs af aan van minderjarigen wordt geëist, is in strijd met de Belgische wetgeving en kan alleen maar bijdragen tot de totstandkoming van een kinder-koningpsychologie. In de gids wordt het kind niet gezien als een wezen in ontwikkeling en in wording, maar van meet af aan als een volwassen individu, in staat om zijn of haar rechten en plichten in het volle bewustzijn te beheren, wat onzin is.

  9. Seksualiteit wordt voornamelijk voorgesteld als een bron van individueel genot. Als de ander aanwezig is, is dat alleen als toestemmende partner. Kinderen en adolescenten worden uitgenodigd om te leren over en deel te nemen aan vroegrijpe en soms dubieuze praktijken.

    De meest voorkomende seksuele activiteit voor tieners is waarschijnlijk "de liefde bedrijven" met hun vriendje of vriendinnetje. De gids maakt echter geen melding van deze realiteit. Het geeft er de voorkeur aan om 12- tot 14-jarigen te informeren "over de diversiteit van seksuele praktijken (naast penetratie)" (p. 195).

  10. De gids is een fervent aanhanger van de gendertheorie en staat erop dat elke jongere vanaf jonge leeftijd zijn of haar eigen gender kiest. Er wordt geen rekening gehouden met de psychologische kwetsbaarheid van veel minderjarigen die beweren transgender te zijn en er wordt nooit geadviseerd om voorzichtig te zijn of na te denken.

  11. Een juridische analyse toont aan dat de invoering van de Evras Gids de bestaande Belgische wetten negeert wanneer het het zogenaamde "zelfbeschikkingsrecht" van een kind definieert of vroege seksuele activiteit ondersteunt. Tot slot een belangrijke vraag. Zijn de richtlijnen die het propageert verenigbaar met de plicht van de scholen rekening te houden met de ideologische en filosofische overtuigingen van zowel ouders als leerlingen? Voor deze vragen op juridisch gebied verwijzen we naar bijlage 1, p.24 en volgende.

  12. Tot slot, tijdens de debatten in september 2023 voorafgaand aan de goedkeuring door het Parlement van de Franse Gemeenschap om het gebruik van de Evras Gids te veralgemenen deed een PS-parlementslid de volgende verklaring "De gids heeft geen problemen veroorzaakt. Het is het valse nieuws dat ouders ongerust heeft gemaakt"! Ze was niet de enige die dit zei. Onze observaties lijken echter wel degelijk aan te tonen dat het de inhoud van de gids is die terecht voor ongerustheid heeft gezorgd.

  13. De rode draad in onze analyse is als volgt: Door ons te willen bevrijden van onderdrukkende grenzen, hebben we tegelijkertijd structurerende grenzen afgewezen. Het kompas van onze gevoelens nam het toen over.

    Onze volledige analyse kan elektronisch worden bekeken en gedownload van de LWSM-website - link:  https://lwsm.be/wp-content/uploads/2024/10/EVRAS.pdf


    Deze analyse is mede geschreven en ondertekend door :

    • Diane DRORY, psycholoog, psychoanalyticus
    • Nicole EINAUDI, kinderpsychiater
    • Jean-Yves HAYEZ, kinderpsychiater, dokter in de psychologie, Emeritus hoogleraar aan de Faculteit Geneeskunde, Uclouvain
    • Beryl KOENER, Kinderpsychiater, MD, PhD
    • Jean-Pierre LEBRUN, psychiater en psychoanalyticus, universitair hoofddocent hoger onderwijs, voorzitter van de Ligue Wallonne pour la Santé Mentale (Waalse Liga voor Geestelijke Gezondheid)
    • Jean-Paul LECLERCQ, klinisch psycholoog, voormalig directeur van centra voor psychologische zorg voor kinderen en jongeren
    • Françoise LEMAIRE, gezinstherapeut, beheerder van het LWSM
    • Pierre MARCHAL, filosoof, psychoanalyticus, lid van de Association freudienne de Belgique en de Association Lacanienne Internationale, emeritus hoogleraar aan Uclouvain, beheerder van de LWSM
    • Jean-Louis RENCHON, Emeritus hoogleraar Uclouvain en Uclouvain Saint Louis, Brussel, advocaat van de Brusselse balie, beheerder van de LWMS
    • Salvatore TONA klinisch psycholoog, directeur van het CRFW “Le Creuset”, beheerder van het LWSM
    • Francis TURINE, klinisch psycholoog, voormalig directeur van het kinderpsychiatrisch centrum “Les Goélands” (Spy), beheerder van het LWSM


    Verschillende van deze coauteurs zijn lid van het Observatoire des discours idéologiques sur l'enfant et l'adolescent, Petite Sirène, dat in 2021 werd opgericht.

    Verantwoordelijke uitgever en contact adres:
    Ligue Wallonne pour la Santé Mentale, rue Jean-Bapiste Naviaux, 2 6812 Suxy(Chiny). @ : lwsm.presidence@proximus.be